Welkom, 9405 nieuwkomers in Antwerpen

In 2019 verwelkomden we 9405 meerderjarige nieuwkomers in Antwerpen.

De meeste Europese nieuwkomers hebben de Nederlandse nationaliteit, gevolgd door Roemenen, Bulgaren, Polen en Spanjaarden.

Nieuwkomers uit niet-EU-landen komen voornamelijk uit Marokko, India, Turkije, China en Afghanistan.

Natuurlijk vestigen niet enkel volwassenen zich in de stad. Ook 2360 minderjarige nieuwkomers vonden hier een nieuwe thuis. Dat is een stijging van 26% tegenover de instroom in 2018. In de leeftijdscategorie 6 tot 11 jaar zagen we een stijging van meer dan 40%.

Van waar ben je?

Het is een vraag die we vaak stellen zonder veel nadenken. Een vraag die een onderscheid lijkt te maken tussen ‘mensen van hier’ en ‘mensen van ergens anders’. Een vraag die dus, ook al is dat niet de bedoeling, meer verdeelt dan verbindt. Speciaal voor Atlas maakte audiomaker Matthias Corneillie de podcast ‘Van waar ben je?‘, waarin hij het taboe rond deze vraag onderzoekt en op zoek gaat naar nuance en nieuwe invalshoeken.

Matthias stelde zijn podcast voor op de 2e editie van Aperitief Narratief. In een uitverkochte Rataplan liet Atlas 4 sprekers aan het woord over hoe het beeld dat we van anderen hebben ons kan verhinderen dichter bij elkaar te komen en of we een nieuwe taal nodig hebben om met taboes om te kunnen gaan.

De podcast en Aperitief Narratief zijn enkele voorbeelden van onze aanpak rond beeldvorming, waarbij we streven we naar verbinding en normalisering van diversiteit. Vanuit onze visie op beeldvorming willen we verhalen delen met alle stadsgenoten via onze sociale media, evenementen en de projecten waaraan we deelnemen. De stad én onze eigen organisatie zijn onuitputtelijke bronnen van verbindende verhalen.

Beeldvorming wordt de komende jaren 1 van de speerpunten uit het stedelijk bestuursakkoord. Als Atlas nemen we hierin een trekkersrol op en onderzoeken we de opportuniteiten van een stedelijke campagne.

Verhalen op sociale media

Met 1725 likes en 230 shares was het verhaal van Tawfeek in het kader van Wereld Vluchtelingendag onze populairste post van 2019.

Sociale media zijn de kanalen bij uitstek om verbindende en persoonlijke verhalen te delen. In 2019 kregen we er 1581 nieuwe volgers bij op Facebook; ons bereik en onze volgers stijgen jaar na jaar.

In 2019 zetten we ook onze 1ste stappen op Instagram. Naufal beet toen de spits af met zijn verhaal:

 

Dit bericht bekijken op Instagram

 

Een bericht gedeeld door Atlas Antwerpen (@atlas_antwerpen)

Verhalen in Atlas

Atlas zet graag haar deuren open om te tonen wat we doen en welke verhalen we in huis hebben. We merkten dat er steeds meer aanvragen kwamen in vergelijking met de voorbije jaren. Elke week ontvingen we groepen die de werking van Atlas beter wilden leren kennen:

• groepjes jonge kinderen via Studio Globo
• studenten journalistiek, lerarenopleiding, orthopedagogie, …
• collega’s van andere stadsdiensten 
• internationale gezelschappen bv. delegaties van de VN, Marokko, Urban Academy, Eurocities, …

Bovendien kon iedereen die geïnteresseerd was in onze werking deelnemen aan onze gratis infosessie Maak kennis met Atlas.

Onze ruimtes stelden we tot slot graag open voor expo’s die de diversiteit van onze stad tonen of die een link tonen met onze werking. Zo stelde Faces of Antwerp-fotograaf Jonathan Ramael zijn foto’s van Antwerpenaren tentoon in Atlas.

4650 inburgeraars tekenden een 1ste inburgeringscontract

5812 personen meldden zich in 2019 voor een 1ste keer aan in Atlas. Dat is een stijging van 8% tegenover vorig jaar.

Nieuwkomers komen in Atlas eerst terecht bij team trajectbepaling. Dit team bekijkt of iemand inburgering kan of moet volgen, en informeert klanten over het inburgeringsprogramma. Tijdens een intakegesprek bepalen ze een traject op maat. Indien mogelijk schrijven ze de klant ook meteen in voor de cursus Maatschappelijke Oriëntatie en voor lessen Nederlands.

• 4650 klanten tekenden een eerste inburgeringscontract.
• 2323 daarvan waren rechthebbenden en beslisten dus vrijwillig om het programma te volgen.
• 2324 waren verplichte inburgeraars.
• De meeste niet EU-inburgeraars komen uit Marokko en Afghanistan, gevolgd door Turkije, Irak en Syrië.
• De meeste EU-inburgeraars komen uit Roemenië, Bulgarije, Polen, Spanje en Portugal.
• 52 % van de inburgeraars die een contract tekenden waren vrouwen, tegenover 48 % mannen.

Het viel op dat in 2019 meer anderstaligen in Antwerpen in het weekend en ‘s avonds een cursus willen volgen. Zo kunnen ze de lessen beter combineren met een job. Op een jaar tijd is het aantal weekendcursisten verdubbeld.

Onze collega Veerle, coördinator bij team trajectbepaling, vertelde hier meer over op lokale zender ATV:

Geïntegreerde inburgeringstrajecten

 ©foto: Ana Izamska

Nieuwkomers activeren en integreren

In Coevelt, vernoemd naar haar ligging in de Coeveltstraat, krijgen alle anderstalige nieuwkomers die een leefloon in Antwerpen aanvragen een geïntegreerd aanbod. Dit wil zeggen dat we samen met VDAB en Sociale Dienstverlening een traject uitwerken op maat van elke klant. Zo gaan activering op de arbeidsmarkt en inburgering hand in hand.

In 2019 deed Atlas 631 gesprekken op het Centraal Onthaalbureau Coevelt.

Lees meer in dit artikel.

Taalbubbels+ voor laaggeletterde moeders met jonge kinderen

“Door naar Taalbubbels+ te komen weet ik beter wie ik ben en wat ik kan.”

“Ik durf nu brieven te openen. Ik weet wat er in staat. Ik durf nu meer initiatief te nemen of ik kom zelfs met oplossingen.”

“Ik begrijp nu meer. Voordien had ik schrik om Nederlands te praten. Vroeger ging mijn man alleen naar een oudercontact. Nu ga ik mee en stel ik ook vragen.”

Het zijn maar enkele getuigenissen van vrouwen die het traject Taalbubbels+ Inburgering op maat van laaggeletterde vrouwen met jonge kinderen volgden. Dit is een geïntegreerd traject voor groepen van maximum 12 moeders met hun kinderen. Deze mama’s krijgen opvoedingsondersteuning, trajectbegeleiding, een cursus MO en een cursus Nederlands. Hun kindjes kunnen terwijl in de kinderopvang blijven. We werken in dit project samen met meerdere partners en kregen verdere AMIF financiering om van Taalbubbels+ een structureel aanbod te maken.

In het schooljaar 2018-2019 volgden 29 moeders en 27 kindjes het traject.

In april 2019 organiseerde Atlas de 2^de editie van de Taalbubbels+ netwerkdag. Op deze dag brachten we 60 deelnemers bij elkaar, zowel de moeders die op dat moment een traject deden als moeders uit voorbije trajecten. Zo breidden deze mama’s hun netwerk in de stad verder uit, konden ze hun Nederlands oefenen en kregen ze een gericht aanbod van Atlas en partners.

In september 2019 startte het nieuwe schooljaar met 2 groepen moeders die Tamazight of Marokkaans Arabisch spreken en 1 groep met Somali moeders. Dit traject loopt tot juni 2020 met een totaal van 28 vrouwen en 31 kinderen.

Atlas is de juiste plek voor hulp of informatie

De Roemeense Mirela Neascu kwam in 2019 met haar kinderen in Antwerpen wonen. Ze leerde Atlas kennen via een vriendin. In het Roemeense tijdschrift Buna deed ze haar verhaal, om zo anderen te overtuigen zich aan te melden bij Atlas:

Atlas hielp me met alles: de kinderen, verzekeringen, familie, de dokter, … Als ik de inburgeringscursus niet gevolgd had, dan zou ik niet weten hoe je werk vindt, hoe je een huis of auto koopt, een hospitalisatieverzekering afsluit, …. Het is belangrijk om de juiste informatie te krijgen van een persoon die weet hoe het eraan toe gaat in Antwerpen en België.

Het artikel over Mirela was een van de vele gerichte wervingsacties om potentiële inburgeraars op een laagdrempelige manier te bereiken. Enkele andere voorbeelden van acties waren:

• een samenwerking met 180° consulting, een consultingbureau dat advies geeft over digitale werving. Op basis van hun advies startten we met een project om rechthebbende inburgeraars digitaal te informeren en te werven via Facebook.
• een film voor de website van de Latino gemeenschap
• een Roemeens luik op onze Atlas website
• een Poolse en Roemeense mailbox om deze doelgroepen makkelijker toe te leiden naar Atlas.

Permanent informeren en werven

Atlas stuurt elke potentiële inburgeraar die in Antwerpen komt wonen een uitnodiging om hen te informeren over het inburgeringsprogramma en of ze dit verplicht moeten volgen. In 2019 verstuurden we 4843 brieven naar rechthebbende inburgeraars en 1117 wervingsbrieven naar verplichte inburgeraars.

Daarnaast houden we nauw contact met onze partners en doorverwijzers (bv. Kind & Gezin), zodat ook zij anderstaligen actief kunnen doorverwijzen naar Atlas.

Verder houden onze collega’s van het team trajectbepaling permanentie op loket vreemdelingenzaken in Deurne: zij verwezen 858 potentiële klanten door naar Atlas voor inburgering, Nederlands en de Minderjarigenwerking.

We deden ook wervingsacties bij opvangcentra voor asielzoekers, districtshuizen, scholen (bv. Hogere Zeevaartschool,…) en culturele verenigingen (bv. Webiont, Mundana, …).

Tot slot vinden heel wat klanten ook spontaan de weg naar Atlas via mond-tot-mondreclame, affiches, flyers en sociale media.

273 cursussen Maatschappelijke Oriëntatie

3837 inburgeraars begonnen in 2019 met een cursus Maatschappelijke Oriëntatie (MO), en er zijn 273 cursussen in 30 verschillende talen gestart. De MO-leerkrachten geven de cursus in een contacttaal. We zagen de meeste inschrijvingen voor cursussen in het Engels, Arabisch, Marokkaans Arabisch, Dari en Pashtu. In 16 cursussen schakelden we een tolk in.

De cursus MO is een essentieel onderdeel van het inburgeringsprogramma. Tijdens deze lessen maken inburgeraars kennis met onze samenleving, normen en waarden en gewoontes. Zo gaat de MO-leerkracht samen met hen dieper in op onderwerpen zoals het belang van werk en onderwijs, democratie, gezondheidszorg en duurzaamheid.

53 % van deze cursisten nam deel aan stadsklap. Tijdens stadsklap gaan MO-cursisten een intercultureel gesprek aan met Antwerpse vrijwilligers. Zo toetsen ze wat ze leren tijdens de les aan de praktijk. In de 160 sessies van 2019 kwamen zowel waarden en normen als dagdagelijkse thema’s aan bod.

Informatie op maat

Net als in de cursus Nederlands houden we voor MO rekening met het profiel van de inburgeraar. 23 cursussen waren op maat van analfabeten, en er waren 27 cursussen specifiek voor hooggeschoolden.

Atlas startte in januari 2019 met nieuwe infosessies voor anderstalige klanten van Sociale Dienstverlening (SD), in samenwerking met de intercultureel bemiddelaars van de stad. In deze sessies  – 30 in totaal – kregen klanten van sociale centra belangrijke basisinformatie in een contacttaal over onder andere hun rechten en plichten.

Digitalisering

De nood om nieuwkomers in Vlaanderen en Brussel zelfredzamer te maken, leidde tot een oproep om de bestaande cursussen MO flexibeler te maken en te optimaliseren met een vernieuwde ‘blended learning’ aanpak.

De Agentschappen van integratie en inburgering en het Centrum voor Taal en Onderwijs (CTO) van KU Leuven (promotor) startten daarom in 2019 het project Blended Learning in MO (BLIMO). Samen ontwikkelen we een platform waarmee je digitaal en klassikaal leren kan combineren. In de eerste fase van het project werkten we een concept uit, brachten we de vereisten voor zo’n leerplatform in kaart en ontwikkelde een speciaal content team, dat bestaat uit leerkrachten MO van de verschillende Agentschappen en het CTO, lesmateriaal voor BLIMO.

Het digitale DNA van Atlas

De wereld wordt steeds digitaler, maar dat is niet voor iedereen even vanzelfsprekend. Daarom wil Atlas de digitale vaardigheden van inburgeraars versterken. Met het project E-inclusie op maat van inburgering, gefinancierd door het Agentschap Binnenlands Bestuur, maken we van e-inclusie een essentieel deel van onze organisatie en onze dienstverlening.

In dit project ontwikkelen we activiteiten en tools voor zowel inburgeraars als Atlasmedewerkers. We maken hierbij ook de link met andere projecten zoals SIC-TIC, MICADO en BLIMO. De teams die werken met anderstaligen stimuleren hun digitale zelfredzaamheid en testen methodieken uit. De kennis die we hierbij opbouwen, delen we met de andere Agentschappen en organisaties.

In 2019 breidden we onze werking rond e-inclusie uit en konden we heel wat mooie realisaties voorleggen:

• een visietekst over e-inclusie in Atlas. Een interne werkgroep e-inclusie en een groepje e-ambassadeurs creëerden draagvlak voor deze visie in onze organisatie.
• de implementatie van digikansen in onze klantenwerking: kleine momenten waarop je kan werken aan digitale vaardigheden op maat van de klant. Zo gebruiken we vertaaltools in de communicatie met anderstaligen, tablets om testen af te nemen, QR-code visitekaartjes om inburgeraars makkelijk toegang te geven tot contactgegevens, digitale werkvormen in de klas, …
• een verdere professionalisering van het Digi·labo, waar inburgeraars terecht kunnen met eenvoudige en concrete vragen over bv. e-mail, digitale afspraken maken, werken met een smartphone, … In 2019 kregen 244 inburgeraars individuele begeleiding in een contacttaal of basis Nederlands. Atlas werkt hiervoor samen met dot.kom, verschillende Antwerpse hogescholen en vrijwilligers. Naast de standaard modules over leren werken met computer of e-mail, introduceerden we 2 nieuwe modules rond kinderopvang zoeken, en mobiel scannen en verzenden.
• verdere promotie van onze app ‘Welkom in Antwerpen’, waarin nieuwkomers en inburgeraars ongeveer 1000 Antwerpse organisaties terugvinden die nuttig zijn bij het begin van hun inburgeringstraject. We verspreiden de app bij partners en gebruiken het ook actief als oefentool in de cursus MO en trajectbegeleiding. Begin februari 2020 stond de teller op 15 274 downloads sinds de lancering in maart 2018.
• nieuw vormingsmateriaal voor onze medewerkers rond digitale tools, zoals Google Drive voor team taal en team diversiteit, en Google Classroom voor leerkrachten MO.
• uitbreiding van ons netwerk en samenwerking met andere organisaties. Zo werken we nauw samen met Lerend Netwerk E-inclusie (getrokken door de cel E-inclusie van de stad Antwerpen), Kind en Gezin, STA-AN (armoedenetwerk Antwerpen), dot.kom, Vormingplus, CBE Antwerpen en Samenlevingsopbouw. We nemen verder ook deel aan het VVSG E-inclusie overleg om de ontwikkelingen op Vlaams niveau mee op te volgen.

In de volgende projectjaren werken we verder aan een digitaliseringsstrategie en de implementatie ervan in de werking van Atlas, een screeningstool om de digitale vaardigheden van onze inburgeraars in te schatten, nieuw vormingsmateriaal en kennisdeling.

Internationale samenwerkingen

Erasmus+SIC TIC

Het internationaal project Strengthening Individual Competences Through Information and Communication Technologies (SIC-TIC) liep in augustus 2019 af. SIC-TIC was een uitwisselingsproject over digitale vaardigheden bij volwassenen, gefinancierd door Erasmus+.

Atlas wisselde ervaringen en goede voorbeelden uit met 3 partnerorganisaties uit Duitsland, Spanje en Tsjechië. Eind 2018 kwamen alle partners samen voor een uitwisselingsmoment in Tsjechië en in mei 2019 sloten we het project samen af in Duitsland.

Op 10 december 2019 nam Atlas deel aan de Vlaamse Erasmus+ projectenbeurs voor volwasseneneducatie van Epos. We gaven er een presentatie over de resultaten van het project en toonden enkele goede voorbeelden, zoals de QR-code visitekaartjes die onze trajectbegeleiders inburgering inzetten als digikans bij hun klantencontacten.

MICADO

Onder leiding van HafenCity University Hamburg (CityScienceLab) neemt Atlas als partner deel aan het Europese project MICADO – Migrant Integration Cockpits and Dashboards. Het project startte in januari 2019 en loopt tot juni 2022.

Dit project wil een nieuwe digitale tool ontwikkelen om de integratie van migranten optimaal te ondersteunen. Atlas werkt hiervoor samen met 15 internationale en multidisciplinaire organisaties uit Antwerpen, Bologna, Hamburg en Madrid. De tool is bedoeld voor lokale autoriteiten, overheidsinstanties, maatschappelijke organisaties, vrijwilligers en migranten.

Op lokaal niveau werkt Atlas samen met het Centrum voor Migratie en Interculturele Studies (CeMIS), de Sociale Diensten en de ICT-diensten Digipolis van de stad Antwerpen.

MICADO focust op 4 thema’s: huisvesting, gezondheid, educatie en werk. In de eerste fase van het project bestudeerde elke stad de eigen uitdagingen en noden rond deze thema’s. In Antwerpen organiseerde CeMIS dit onderzoek via co-analyse en co-creatie workshops met medewerkers van de verschillende organisaties en migranten.

Op basis van de informatie die de 4 steden verzamelden, startte eind 2019 het ontwerp van de MICADO-tool.

Lees hierover meer in ons Atlasmagazine.

Inburgering voor jongeren

 Inburgering voor jongeren is een inburgeringstraject voor 17- tot 19-jarigen waarin de cursus Maatschappelijke Oriëntatie (MO) en de begeleiding aangepast zijn aan hun leefwereld en interesses.

41 jongeren rondden in april 2019 het traject ’18-’19 af met een inburgeringsattest en een feestelijke ceremonie.

In 2019 werd de termijn van dit project verlengd tot augustus 2020 dankzij AMIF financiering. Het is ons doel om op termijn van inburgering voor jongeren een vast aanbod te maken.

Om deelnemers voor het traject 2019-2020 te werven, bezochten we 9 Antwerpse OKAN-scholen. In totaal kwamen er een 200-tal jongeren naar Atlas voor een intakegesprek.

Tijdens de zomervakantie startten 53 jongeren van 20 verschillende nationaliteiten een intensieve cursus MO, waarin thema’s als democratie, relaties en seksualiteit en solidariteit aan bod kwamen. Ze bezochten ook verschillende organisaties en bedrijven en sloten de MO Zomer af met een 3-daagse uitstap vol sport, muziek en dans:

Een trajectbegeleider van Atlas volgt de jongeren op gedurende hun traject. Elke maand komt de groep samen tijdens een terugkomdag. We zetten sterk in op uitbreiding van hun netwerk en werken daarvoor nauw samen met organisaties in Antwerpen waar jongeren terecht kunnen.

Curant

In het co-housingproject CURANT delen jongeren hun appartement of woning met jonge vluchtelingen tussen 17 en 22 jaar. Het project werd gefinancierd door het Europese programma Urban Innovation Actions .

Atlas zorgde als partner in dit project voor een inburgeringstraject en toeleiding naar Nederlandse lessen en vrijetijdsactiviteiten.

In 2019 nam Atlas 17 testen Nederlands af en schreef 18 jongeren in voor cursussen Nederlands. Na 1 jaar in het project deden 13 jongeren een Nederlandse test om te kijken welke evolutie ze hadden gemaakt. Sommigen stapten uit het project door bv. gezinshereniging of verhuis naar een andere regio.

In samenwerking met SD organiseerden we ook 8 trainingen en infosessies over verschillende onderwerpen zoals samen of alleen wonen, hygiëne en budgetplanning

Het project Curant eindigde in oktober 2019. Op 25 september sloten we de verrijkende samenwerking met onze partners feestelijk af met een slotevent.

BENO

Team Atlas Jongeren is partner in het traject ‘Basis Educatie na OKAN’ (BENO). Laaggeletterde jongeren volgen na OKAN een geïntegreerd traject met intensieve lessen Nederlands, een beroepsopleiding en een cursus MO.

In 2019 werden 29 jongeren naar het BENO-traject doorverwezen.

7442 anderstaligen schreven zich in voor een cursus Nederlands

Laxmi kwam zich tijdens de intensieve inschrijvingsperiode in september 2019 inschrijven voor Nederlandse lessen.

“Ik wil Nederlands leren om samen met mijn kinderen hun huiswerk te kunnen maken, om hen te helpen met school. Mijn kinderen zijn 14 en 6 jaar oud. Zij zijn geboren in Italië, ik in Nepal.”

In 2019 schreef Atlas 7442 anderstaligen* zoals Laxmi in voor een cursus Nederlands bij een Centrum voor Volwassenonderwijs (CVO) of het Centrum voor Basiseducatie Antwerpen (CBE).

14 934 cursisten volgden les bij de CVO’s in Antwerpen en Mortsel. In het universitair talencentrum Linguapolis waren dat er 1817. Bij CBE deden 3153 cursisten een traject voor gealfabetiseerden, 2079 cursisten een traject voor analfabeten.**

Atlas werkt op maat

Anderstaligen die zich aanmelden voor lessen Nederlands krijgen een behoeftegerichte intake: een Atlasmedewerker bekijkt onder andere het profiel, de scholing, het niveau Nederlands en het perspectief van de klant. Nadien bespreken ze samen welke cursus Nederlands het meest geschikt is.

In 2019 deden we 25.957 gesprekken over Nederlands, een stijging van 7,5 % tegenover 2018.

Om het juiste instapniveau en het leerprofiel te bepalen, nemen onze collega’s cognitieve vaardigheidstesten en/of instaptesten Nederlands af. In 2019 werden er 9258 testen afgenomen, waarvan 3788 instaptesten Nederlands voor CVO.

Atlas schrijft al jarenlang anderstaligen rechtstreeks in voor CVO en in 2019 startten we ook met rechtstreekse inschrijvingen voor de startniveaus CBE.

Ook na niveau A2 – het niveau dat je verplicht moet halen voor inburgering – kunnen anderstaligen bij Atlas terecht voor een inschrijving in CVO. 1541 cursisten schreven zich bij Atlas in voor CVO-niveaus hoger dan A2. Daarnaast hielpen we 934 afgestudeerde cursisten basiseducatie aan een plekje in een vervolgcursus bij CVO.

Klanten die een beroepsopleiding met taalondersteuning willen volgen, krijgen advies van Atlas met behulp van nederlandsplusopleiding.be, een website die dit specifieke aanbod toegankelijk oplijst voor partners en eerstelijnsmedewerkers. De website kreeg in 2019 een grondige update.

Wie liever Nederlands leert via zelfstudie kan terecht bij de collega’s van Taalgarage. Zij geven uitleg over geschikt studiemateriaal (boeken, apps, …). In 2019 deden zij 88 adviesgesprekken.

NT2-regie

Atlas werkt nauw samen met NT2-partners en andere partners binnen de stad om het aanbod Nederlands af te stemmen op de behoefte van alle anderstalige cursisten. We doen dat ook op Vlaams niveau:

• Atlas schreef mee aan een nieuw Vlaams afsprakenkader NT2, een initiatief vanuit het Vlaams NT2-overleg. We deden dit in overleg met onze lokale NT2-partners.
• Via het lokaal NT2-overleg en de werkgroep middelen asiel – getrokken door het Agentschap voor Hoger Onderwijs, Volwassenenonderwijs, Kwalificaties en Studietoelagen (AHOVOKS) – volgde Atlas de inzet van de middelen asiel onderwijs op.
• In 2019 stelde Atlas met de Agentschappen Integratie en Inburgering en Huis van het Nederlands (HvN) Brussel de structuur van een formeel behoefteplan NT2 op: we ontwikkelden uniforme tools, schreven gezamenlijke teksten en maakten afspraken met onderwijs over de NT2-monitor van AHOVOKS. Ook hier betrokken we onze lokale NT2-partners.
• We brachten de taalconsulenten van de Agentschappen Integratie en Inburgering en HvN Brussel samen op een trefdag in Atlas. Ruim 90 consulenten namen deel aan een intervisie rond de instaptesten en aan informatieve workshops over onder andere digikansen, OKAN en civiele testen.

Samen met onze lokale NT2-partners:

• brachten we als regisseur NT2 de leervragen en noden van de (kandidaat)-cursisten, inburgering, VDAB, Sociale Dienstverlening en andere spelers in het werkveld in kaart en stuurden het aanbod bij waar nodig.  Zo werkten we samen met Sociale Dienstverlening Activering een nieuw versterkend voortraject uit voor artikel 60-werknemers uit en evalueerden we bestaande trajecten in samenwerking met VDAB.
• verfijnden we het screeningsinstrument Latijns schrift en organiseerden we een vormingsmoment voor onze taalconsulenten.
• organiseerden we opnieuw een succesvolle editie van NT2 in de kijker, met ruim 70 deelnemers (trajectbegeleiders inburgering, MO-leerkrachten, en trajectbegeleiders en collega’s van de NT2-centra). Ze kregen informatie over het diverse aanbod aan behoeftegerichte trajecten in functie van educatie, werk, participatie, ouderbetrokkenheid, …

* Telling op basis van de kernindicatoren 2019

** Op 1 januari 2019 kwam er een nieuw financieringsdecreet voor onderwijs dat de referteperiode voor cijfers wijzigde. Onderwijs trekt vanaf 1 januari 2019 cijfers op basis van een kalenderjaar. Vergelijkingen met de cijfers van vorige jaren zijn dus niet mogelijk.

“Ik moedig iedereen aan om verder te gaan, geloof in jezelf en geef niet op.”

Belinda behaalde enkele jaren geleden haar inburgeringsattest en gaf tijdens onze jaarlijkse inburgeringsceremonie een inspirerende speech over haar traject. Ook toenmalig schepen voor inburgering Jinnih Beels nam tijdens deze ceremonie het woord en gaf alle inburgeraars die hun attest behaalden een hartelijk welkom in de stad. In 2019 kregen in totaal 3762 inburgeraars hun attest.

Sinds het verplichte niveau Nederlands is opgetrokken naar A2 blijft het gemiddeld aantal actieve inburgeringstrajecten hoog. In 2019 waren dat er 8365. De gemiddelde duur van een traject lag rond de 20 maanden. Verplichte inburgeraars deden er gemiddeld langer over dan rechthebbenden om hun traject af te ronden, onder meer omdat een groter deel van hen een lagere scholingsgraad heeft en het traject om Nederlands te leren dus langer duurt.

De rol van de trajectbegeleider

Tijdens het inburgeringstraject ondersteunt een trajectbegeleider de inburgeraar in de eigen taal of een contacttaal.

Net als de samenleving evolueren die ondersteuning en de rol van trajectbegeleider voortdurend. Om de visie op trajectbegeleiding up te daten en te verduidelijken, werd Atlas trekker van een visietraject voor de hele sector. Een visietekst en een doelenkader waren hiervan het resultaat.

Zo definieerden we voor de trajectbegeleider 4 rollen:

• Als regisseur coördineert de trajectbegeleider het traject samen met de inburgeraar, door bv. de cursussen MO en Nederlands op elkaar af te stemmen en op te volgen.
• Als coach/vertrouwenspersoon laat de trajectbegeleider de inburgeraar nadenken over zijn persoonlijk doelen, het belang van Nederlands en participatie aan de samenleving, en verkent hij of zij mee oplossingen voor persoonlijke probleemsituaties.
• Als veelzijdig aanspreekpunt verwijst de trajectbegeleider door naar de juiste diensten en ondersteunt bij persoonlijke vragen.
• Als bruggenbouwer ondersteunt de trajectbegeleider de inburgeraar om met een nieuwe maatschappelijke context om te gaan.

Naar aanleiding van de nieuwe, gedeelde visie op trajectbegeleiding organiseerde Atlas in november 2019 samen met het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering en IN-Gent vzw een succesvolle trefdag voor alle trajectbegeleiders van deze agentschappen.

 © foto’s: Swa De Heel

Atlas op het plein: vlaggetjes en verbinding

Op 14 juni 2019 stond ontmoeting opnieuw centraal op de 2de editie van Atlas op het plein, ons feest voor jonge, oude en nieuwe Antwerpenaren op het Theaterplein in Antwerpen. Atlas wil met dit feest de diversiteit van de stad meer zichtbaar maken en verbinding en ontmoeting bevorderen.

Met de hulp van een twintigtal partners, zoals hetpaleis, de scouts, Koninklijke Balletschool Antwerpen en vrijwilligersverenigingen, brachten we een gevarieerd programma voor jong en oud met:

• proeven op het plein van een kleurrijk wereldbuffet, frietjes en de sappentrapper
• spelen op het plein met workshops, grime, gekke kapsels, een skateparcours en voetbal
• ontmoeten op het plein met workshops waarin onze inburgeraars hun talenten deelden en een fotodecor om selfies te maken voor onze fotomozaïek
• muziek en dans op het plein met DJ Papa Mojito, ‘t Akkoord en Majoretski, Koninklijke Balletschool Antwerpen, Dakka El Hilaal, Soralé Boys, La Murga Armada, DJ Bubba en Osei Bantu.

Zo’n 2000 mensen kwamen meegenieten van samenzijn, zon, muziek, lekker eten, dansen, cocktails, vlaggetjes en workshops.

Geniet nog even mee!

© foto’s: Coralique

De civiele test: 1052 lees- en luistertesten en 615 schrijf- en spreektesten

Wil je de Belgische nationaliteit aanvragen? Wil je graag bij de overheid werken? Studeren in hoger onderwijs? Of werken in de kinderopvang?

Dan moet je van de Vlaamse overheid een bepaald niveau Nederlands aantonen. Atlas heeft hiervoor certificerende of civiele testen A1, A2, B1 en B2 om het niveau Nederlands te bepalen.

Eerst bekijken we wat de klant juist nodig heeft en of een test noodzakelijk is. In 2019 deden we zo 832 screeningsgesprekken.

De civiele test zelf bestaat uit een test lezen en luisteren en een test spreken en schrijven. Je moet eerst slagen voor lezen en luisteren voor je het andere deel mag afleggen. We namen in 2019 1052 lees- en luistertesten en 615 spreek- en schrijftesten af.

De meeste klanten doen de civiele test omdat ze de Belgische nationaliteit willen aanvragen. Atlas geeft hen uitleg over de inburgeringsvoorwaarden, en ondersteunt met advies op maat als klanten niet slagen voor de test.

“Spreek traag en duidelijk, maar niet als Tarzan.”

Maria uit Colombia en Soumeya uit Algerije gaven ons in 2019 7 tips om efficiënter te communiceren met anderstaligen.

Veel organisaties weten niet altijd hoe ze met een anderstalige klant moeten communiceren of hoe ze moeten omgaan met klanten of werknemers met een diverse achtergrond. Team taal en team diversiteit bieden daarom ondersteuningstrajecten en vormingen aan om een taal- en diversiteitsbeleid uit te bouwen. Dit beleid helpt om drempels rond taal en diversiteit te verlagen en organisaties toegankelijker te maken voor anderstalige en laagtaalvaardige klanten én werknemers.

Meer en meer organisaties stappen naar Atlas met een positieve vraag: ze willen werken aan diversiteit, een nood die niet noodzakelijk voortkomt uit negatieve ervaringen.

Langdurige samenwerkingen in de stad

Waar we in 2018 vaak nog korte, eenmalige adviesgesprekken deden, liepen er in 2019 voornamelijk langdurige samenwerkingen met stedelijke en niet-stedelijke diensten en organisaties. Enkele voorbeelden zijn:

• een taal- en diversiteitsbeleid bij Sociale Dienstverlening (SD). We creëerden draagvlak via een werkgroep en startten gesprekken en observaties bij de dienst Wonen, Sociale Dienstverlening en Activering.
• ondersteuning van de dienst Gemeenschapsvorming – Vrijwilligers (onderdeel van SD) bij hun AMIF-dossier rond participatie. Zo ontwikkelden we een toolkit voor organisaties die werken met anderstalige vrijwilligers.
• een verdere samenwerking met Talentontwikkeling en Vrijetijdsbesteding (TV), met trainingsreeksen voor medewerkers van Antwerpse bibliotheken rond het thema ‘positieve identiteitsontwikkeling’.
• de ontwikkeling van een nieuw vormingstraject voor communicatiemedewerkers van Stad Antwerpen. In dit traject komen verschillende thema’s aan bod: klare taal schrijven, diversiteit in beelden, lezer en kanalen en vormgeving. SD, TV en Sporting A tekenden in op dit traject.
• verschillende samenwerkingen met de cultuursector. In 2019 was er een duidelijke stijging in het aantal vragen vanuit deze sector. We ondersteunden onder meer Piazza del Arte, het netwerk van publiekswerkers van de Antwerpse musea, de vrijetijdsloketten, Stadsmakers, Cultuurraad Antwerpen, Middelheimmuseum, …
• een samenwerking met jeugdhulp in het project 1 gezin 1 plan. Hulpverleners uit de sector jongerenwelzijn kregen 2 vormingen over taalverwerving, laaggeschooldheid en inzet van sociaal tolken.
• een hernieuwde focus op welzijn: bv. een samenwerking met Residentie Arthur en een leer- en coachtraject met VIVO en het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering.
• ondersteuning van hogere onderwijsinstellingen en hun docenten (hogescholen, Universiteit Antwerpen, Associatie Hogescholen & Universiteit Antwerpen) om de uitdagingen van de groeiende diversiteit aan te pakken.
• een samenwerking met team Schoolontwikkeling van Onderwijsnetwerk Antwerpen om in te spelen op de noden van Antwerpse basis- en secundaire scholen rond bv. competenties van leerkrachten, omgaan met meertaligheid, opvoedingsondersteuning, diversiteit in een grootstad, ….

Met sommige diensten en organisaties werken we ondertussen al enkele jaren samen. Zo voorzien we bijvoorbeeld maandelijkse workshops voor nieuwe mentoren van DUO for a JOB en organiseren we mee themadagen bij Politiezone Antwerpen.

De expertise van Atlas

Onze collega’s van de afdeling Organisaties en Samenleving geven informatie en advies op maat van Antwerpse organisaties en bieden hen expertise aan over sociaal tolken en vertalen, vreemdelingenrecht en diversiteits- en taalbeleid.

Omdat we trots zijn op ons gevarieerd aanbod, besloten we om dit vormingsaanbod in 2019 open te stellen voor alle Antwerpse professionals en vrijwilligers die interesse hebben in onze thema’s. In 2019 brachten we dit aanbod geleidelijk naar buiten:

• Team infopunt verblijf en rechtspositie introduceerde de basisprincipes van vreemdelingenrecht en besprak toekomstperspectieven voor mensen zonder wettig verblijf.
• Team sociaal tolken en vertalen vertelde over de meerwaarde van een sociaal tolk en hoe je die kan inschakelen.
• Team taal gaf tips over klare taal spreken en schrijven, en hoe je conversatie met anderstaligen kan stimuleren.
• Team diversiteit focuste op de invloed van superdiversiteit op onze samenleving en hoe we elkaar beter kunnen begrijpen in deze nieuwe realiteit. Dit deden ze in hun vormingen over referentiekaders en interculturele communicatie, migratiestromen, en een visie op diversiteit.

In het najaar van 2019 schreven 230 deelnemers zich in voor een vorming of infosessie.

Team diversiteit ontwikkelde bovendien een specifiek aanbod voor secundaire scholen. Zo startten we het Demoklap-project op in 3 secundaire scholen, en werkte het team op basis hiervan de Teach the teacher Demoklap+ vormingreeks uit.

Bekijk al onze vormingen en infosessies.

Alle expertise op 1 website

In 2019 investeerde Atlas volop in de ontwikkeling van een nieuwe website over toegankelijkheid. Met diversiteitspraktijk.be wil Atlas een online inspiratiebron zijn voor vrijwilligers, professionals en hun organisaties die praktische informatie en tips zoeken over omgaan met de uitdagingen van de superdiverse samenleving, toegankelijk taalgebruik, e-inclusie en diversiteitsbeleid.

De website wordt officieel gelanceerd in 2020.

 © foto: Swa De Heel

Toeleiding op maat voor minderjarige nieuwkomers

Elk kind heeft recht op goed onderwijs. Daarom kunnen anderstalige ouders het hele jaar door terecht bij Team Minderjarigen om een school te zoeken voor hun kind. We gaan in gesprek met ouders, informeren hen over het scholenaanbod en houden rekening met hun voorkeuren als onderwijsnet, de buurt of aanpak van een school. We contacteren de scholen en volgen alles mee op tot aan de inschrijving.

In 2019 hebben we 28% meer nieuwkomers naar een school toegeleid dan het jaar voordien. Deze toename hangt nauw samen met de algemene stijging van het aantal minderjarige nieuwkomers in Antwerpen. Daarnaast vinden ouders in sommige Antwerpse wijken moeilijk een plaats voor hun kind en kloppen ze dus sneller bij Atlas aan voor ondersteuning.

Meld je aan

De stad Antwerpen organiseert de inschrijvingen voor kleuter-, lager en secundair onderwijs via het systeem ‘Meld je aan’. In 2019 werkten voor het eerst alle secundaire Antwerpse scholen via dit centraal aanmeldsysteem. Het Team Minderjarigen ondersteunt ouders die tijdens de periode van ‘Meld je aan’ hun kind willen aanmelden en volgt de aanmelding op tot aan de inschrijving. Ouders die in het verleden geen school vonden in hun eigen buurt contacteerden we voor een eventuele nieuwe aanmelding.

We brengen ‘Meld je aan’ elk jaar onder de aandacht bij onze klanten en collega’s. In 2019 bleven we inzetten op kleuterparticipatie: we gingen in ons cliëntvolgsysteem Connect actief op zoek naar ouders met kindjes geboren in 2017 en contacteerden 764 ouders om hen aan te moedigen hun kind in te schrijven voor de instapklas.

Samen staan we sterker

Team Minderjarigen blijft inzetten op samenwerking met partners. Op die manier willen we onze dienstverlening verbeteren en knelpunten sneller detecteren en oplossen.

Ten eerste maakten we samen met de Antwerpse OKAN-scholen een eenvormig intakeformulier om de toeleiding vanuit Atlas te verbeteren.

Daarnaast organiseerden Atlas en het Lokaal Overleg Platform van het basisonderwijs op 18 november de methodiekenmarkt ‘Anderstalig en Divers’ in Atlas. Zo’n 75 leerkrachten uit het basisonderwijs maakten kennis met leermiddelen en veel gebruikte methodieken uit het onthaalonderwijs voor anderstalige nieuwkomers.

Dit evenement maakte onderdeel uit van het ondersteuningstraject ‘Anderstalig en divers’. Atlas werkte actief mee aan dit traject voor basisscholen en leerkrachten. Tijdens dit traject werd er gewerkt rond thema’s als migratie, cultuursensitief werken, tweede taalverwerving, communicatie met anderstalige ouders en taalbeleid.

Tot slot startten we in juni 2019 een samenwerking met het Fedasil Opvangcentrum in Deurne om kinderen toe te leiden naar school.

 © foto: Frederik Beyens

De kunst van participatie

Inburgeren is niet enkel Nederlands leren en kennismaken met België. Sociale en vrijetijdsactiviteiten zijn ook belangrijk om je weg te vinden en je thuis te voelen in de stad.

Het team vervolgtraject – Maatschappelijke Participatie (MP) leidt daarom inburgeraars tijdens en na hun inburgeringstraject toe naar sportactiviteiten en -clubs, vrijwilligerswerk, taaloefenkansen Nederlands, hobby’s en vrijetijdsactiviteiten.

Onze collega’s werken bovendien nauw samen met verschillende organisaties en verenigingen. Zo verwezen ze inburgeraars door naar Fameus, een kunstenhuis dat met hun project De Connectie nieuwkomers met een passie voor kunst wil betrekken in de amateurkunsten. Onze inburgeraars werkten zo mee aan een muurschildering van Fameus.

Team MP leidde in totaal 1773 personen* toe naar sociaal-culturele initiatieven, verenigingen en taaloefenkansen Nederlands.

Zwemmen, fitness en voetbal blijven de populairste sporten. De meeste vragen over vrije tijd gingen over taaloefenkansen, activiteiten voor kinderen en computerlessen.

Inburgeraars kunnen via infosessies georganiseerd door Atlas informatie krijgen over verschillende thema’s of werkingen van organisaties als bijvoorbeeld de fietsschool. Atlas organiseerde in 2019 74* infosessies over thema’s als gezondheid, vaccinaties, behalen van rijbewijs en zelfstandig ondernemen.

453 inburgeraars* trokken erop uit tijdens 74 georganiseerde uitstappen naar de Arenbergschouwburg of het zwembad.

* deze cijfers wijken af van de Rapportage Vlaanderen 2019 na herberekening.

 © foto: Rahal Ben Chammach en Fameus 

“Ik wil Nederlands babbelen met u”

“Mijn lievelingswoord is ‘u’. Het is een belangrijk woord in het Nederlands, dat gebruik je om respect te tonen naar een ander. In de lessen Nederlands is dat vaak een moeilijke klinker, veel mensen zeggen ‘oe’ in plaats van ‘u’. Maar ik kon dat meteen goed! Dat is ook handig voor als ik mijn naam moet spellen.”

Masouda vertelde over haar lievelingswoord tijdens het Babbelfestival, een jaarlijks event waarbij Nederlandstalige vrijwilligers en anderstaligen samen babbelen over uiteenlopende thema’s.

Het Babbelfestival is 1 van de vele taaloefenkansen in Antwerpen. Door Nederlands te oefenen versterken anderstaligen hun kennis van onze taal. Naast de lessen op school kunnen anderstaligen Nederlands oefenen door deel te nemen aan activiteiten, vrijwilligerswerk en conversatiegroepen.

Open Inloop Taal

Het Babbelfestival is een initiatief van Open Inloop Taal. In de bibliotheken van Luchtbal, Linkeroever, Deurne en het Kiel kunnen anderstaligen wekelijks in hun eigen wijk Nederlands oefenen, onder begeleiding van Atlasmedewerkers, leerkrachten van Open School Antwerpen, stagiairs en vrijwilligers.

De deelnemers van Open Inloop Taal bleven in 2019 niet enkel binnen de muren van de bib, maar deden onder andere een buurtboost met stadsmakers, uitstappen naar het MAS en Fotomuseum Antwerpen, een sportproeverij met Buurtsport en workshops rond talent en zelfstandig ondernemen met !DROPS.

Het aantal deelnemers blijft stijgen. In 2019 startten tussen 156 en 214 unieke deelnemers in de verschillende wijken.

Oefenen tijdens de Zomer van Atlas

Tijdens de zomervakantie zijn de meeste scholen gesloten en willen veel anderstaligen graag hun Nederlands onderhouden. Voor deze mensen organiseert Atlas elk jaar de Zomer van Atlas: we boden in juli en augustus 46 activiteiten aan als taaloefenkans. Om deze activiteiten mee te begeleiden kregen we heel wat hulp van vrijwilligers en leerkrachten van Open School Antwerpen. Onze collega’s van team taal gaven vormingen klare taal aan de vrijwilligers en ondersteunden hen tijdens de activiteiten.

Vrijwilliger Heleen vertelt over de activiteiten die ze deed met haar groep op Zomer van Antwerpen:

Atlas ondersteunt taaloefenkansen

Team taal van Atlas ondersteunt organisaties in de stad die taaloefenkansen organiseren. In 2019 organiseerden 57 verschillende organisaties 164 taaloefenkansen. Op de website nederlandsoefenen.be/antwerpen verzamelen we al deze initiatieven en houden we ze actueel. De overkoepelende Vlaamse website kreeg in 2019 een make-over.

Bovendien geeft team taal die ondersteuning ook aan vrijwilligers en stagiairs, via een aanbod klare taal spreken en schrijven en extra begeleiding van collega’s en leerkrachten met NT2-ervaring.

Bij de Vlaamse Oproep Taaloefenkansen werden een aantal projecten geselecteerd die taaloefenkansen uitwerken. In juni 2019 liepen deze projecten ten einde:

• Buurtsport maakte van sportactiviteiten een kwaliteitsvolle taaloefenkans. Instructeurs kregen een coachingstraject om sportlessen taalrijker te maken en taaldrempels weg te nemen.
• Red Star Line Museum ontwikkelde een gespreksmethodiek rond de tentoonstelling Thuishaven en werkte verder aan taaloefenkansen in het museum.
• Vormingplus en de Huizen van het Kind ontwikkelden binnen het project Schoolbabbel een methodiek om kwetsbare, anderstalige ouders te versterken in hun contact met de school van hun kind.
• Fotomuseum Antwerpen implementeerde de methode Visual Thinking Strategies voor anderstaligen.
• Met Taalmaat zorgden Universiteit Antwerpen en Linguapolis voor een buddywerking tussen anderstalige studenten in spé en Nederlandstalige studenten.

Team taal gaf deze organisaties advies, tools en vormingen om hun project te realiseren. Alle draaiboeken en methodieken vind je op nederlandsoefenen.be/inspiratie.

Onder impuls van de stad lanceerde Atlas in 2019 een nieuwe projectoproep om het aanbod taaloefenkansen in Antwerpen uit te breiden en te vernieuwen. Van de 20 ingediende projectvoorstellen selecteerde de jury 6 projecten die beantwoordden aan een grote vraag in Antwerpen.

• Samenlevingsopbouw en Filet Divers bouwen hun reguliere werking om naar een oefenkans.
• Taalmaat breidt zijn buddywerking met Linguapolis-studenten en Nederlandstalige studenten uit naar Karel de Grote Hogeschool en AP Hogeschool.
• Posthof organiseert een Buurtbabbel voor ouders met kleine kinderen.
• Anderstaligen kunnen in woonzorgcentrum Hollebeek Nederlands oefenen in duo met ouderen.
• Zomer van Antwerpen zet laagopgeleide anderstaligen samen met een buddy in als vrijwilliger in de Zomerbar, met ondersteuning van een lespakket ter plaatse.

Deze organisaties krijgen vanaf februari 2020 middelen om tijdens het volgende jaar hun oefenkans te realiseren.

516 adviesgesprekken over diploma-erkenning

Nieuwkomers hebben in hun thuisland vaak al heel wat competenties verworven en een diploma middelbaar of hoger onderwijs behaald. Dit diploma kunnen ze laten erkennen of gelijkschakelen via NARIC Vlaanderen. Zo kunnen ze hier werk vinden op het niveau van hun diploma of verder studeren.

Diploma-erkenning is een complexe procedure. Een gespecialiseerd team van Atlasmedewerkers begeleidt inburgeraars met deze procedure en helpt hen keuzes te maken in functie van studies of werk. In 2019 deed dit team 516 gesprekken en gaf 12 infosessies over diploma-erkenning. Onze collega’s deden ook 539 gesprekken waarin ze studieadvies gaven op basis van diploma’s, studie-ervaring en kennis Nederlands.

Dankzij deze gespecialiseerde werking krijgen we een betere kijk op de resultaten van onze begeleiding en de waarde van de verschillende diploma’s. Bovendien werken we efficiënter samen met NARIC en de specialisten van de andere Agentschappen.

Intensief Nederlands studeren met een beurs

Hoogopgeleide inburgeraars die in Vlaanderen willen studeren, kunnen bij Linguapolis Antwerpen (Universiteit Antwerpen) een zeer intensief traject Nederlands volgen.

Voor het eerste niveau kunnen deze inburgeraars een Vlaamse beurs aanvragen. In 2019 werden er 94 Vlaamse beurzen toegekend.

Voor de hogere niveaus kunnen inburgeraars met een beperkt inkomen een beroep doen op een beurs van de Stad Antwerpen. In 2019 kenden we 224 stadsbeurzen toe voor een hoger niveau op Linguapolis.

Tolken dichtbij en op afstand

In oktober 2019 lanceerde Atlas sociaal tolken en vertalen (STV) het nieuwe aanbod videotolken. Antwerpse organisaties en scholen ontdekten de voordelen van een tolk die via een online videogesprek tolkt. Het is bijvoorbeeld ideaal voor korte, informatieve gesprekken, je bespaart op verplaatsingskosten en er is bovendien een ruimer aanbod aan talen en tolken.

Vormingen

Atlas STV leidde meer dan 50 tolken op tot videotolk en gaf 104 hulp- en dienstverleners vorming over hoe ze gebruik konden maken van dit nieuwe aanbod.

In de infosessie Werken met sociaal tolken in de sociale en openbare dienstverlening geeft Atlas STV uitleg over wat sociaal tolken juist inhoudt, met bijvoorbeeld een rollenspel om de rol van de sociaal tolk beter te begrijpen.

Stijgende vraag naar sociaal tolken

In 2019 kwamen er 13.066 sociaal tolkaanvragen uit sectoren zoals bijvoorbeeld onderwijs, gezondheidszorg, welzijn en gezin. Het aantal aanvragen blijft dus jaar na jaar stijgen.

Na een tolkaanvraag doet Atlas een ‘matching’: we gaan dan op zoek naar een geschikte tolk om de opdracht uit te voeren. Het matchingspercentage in 2019 was 72%. Er werden 7745 tolkopdrachten uitgevoerd, goed voor 10.455 tolkuren. Gematchte aanvragen kunnen tot 3 maanden later plaatsvinden, een deel ervan gebeurt dus in 2020.

De meest gevraagde tolktalen waren Arabisch Modern Standaard , Turks, Maghrebijns Arabisch, Berbers en Farsi.

Meer vertaalde bladzijden

De vertalers van Atlas STV voerden 819 vertaalopdrachten uit. In totaal gaat het om 2312,53 vertaalbladzijden, een stijging van 3,5% in het aantal bladzijden tegenover het jaar voordien. De meeste opdrachten zijn informatieve vertalingen, vooral uit het onderwijs en de gezondheidssector. Bij Atlas kan je niet alleen informatieve teksten zoals infobrochures of reglementen laten vertalen, maar ook officiële documenten als diploma’s of geboorteaktes.

De meest gevraagde talen voor schriftelijke vertalingen zijn Arabisch, Engels, Frans, Spaans en Russisch.

Duurzaam, uniform en betaalbaar

In 2019 bouwden de verschillende sociaal tolk- en vertaaldiensten van Atlas, het Vlaams Agentschap Integratie en Inburgering en IN-Gent aan een nieuwe, uniforme werking. De agentschappen willen zo komen tot een kwaliteitsvol en duurzaam aanbod in Vlaanderen en Brussel. In 2020 start deze nieuwe werking.

© foto: Frederik Beyens

Veranderingen in het beleid op komst

In 2019 veranderde er heel wat op politiek vlak. En die veranderingen hebben ook gevolgen voor Atlas.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van oktober 2018 kwam er in Antwerpen een nieuw bestuursakkoord voor de periode 2019-2024. Jinnih Beels werd onze schepen voor integratie en inburgering en voorzitter van Atlas. Karim Bachar nam in oktober 2019 haar functie over.

De stad wil dat Atlas de komende jaren nog meer inzet op beeldvorming over diversiteit, integratie door werk, taaloefenkansen en toegankelijkheid.

Op Vlaams niveau kregen we na de verkiezingen van mei 2019 een nieuwe minister voor inburgering en integratie (of Samenleven), Bart Somers, en een nieuw regeerakkoord voor de periode 2019-2024.

Somers stelde zijn beleidsnota voor in december 2019, met:

• een aangepast inburgeringsbeleid dat start op 1 januari 2022. Een nieuw en belangrijk onderdeel van dit beleid is de participatie van inburgeraars in onze samenleving en het belang van een netwerk.
• een grote focus op samenleven in diversiteit, bv. door de sociale samenhang te versterken en gelijke participatie in onderwijs en op de arbeidsmarkt.

© foto: Joris Herregods

1782 juridische adviezen

Het vreemdelingenrecht is complex, veranderlijk en zonder juridische basiskennis soms moeilijk te begrijpen. Het infopunt verblijf en rechtspositie ondersteunt daarom Antwerpse organisaties en diensten met advies en vorming.

Onze juridische helpdesk behandelde 1782 vragen over gezinshereniging, toegang tot gezondheidszorg, Belgische nationaliteit, arbeidsmigratie en verblijfsdocumenten, zoals:

• “Als je familie bent van een Belg, is gezinshereniging dan mogelijk?”
• “Wie betaalt de medische kosten terug van een verzoeker om internationale bescherming?”
• “Hoe start je de procedure om Belg te worden?
• “Wat zijn de voorwaarden om te mogen werken in België?”
• “Wat is het verschil tussen een A-kaart en een B-kaart?”

Vormingen en netwerken

Ons infopunt biedt ook vormingen aan voor professionals die zich meer willen verdiepen in het vreemdelingenrecht. Vorig jaar gaven onze collega’s 49 vormingen aan 660 deelnemers. Organisaties als Payoke, Universiteit Antwerpen, ADAM (Antwerpse Dienst Alternatieve Maatregelen), Fedasil en Huizen van het kind volgden een vorming op maat van hun dienstverlening.

Het infopunt werkt verder nauw samen met andere organisaties uit hetzelfde werkveld. Met PANZA organiseerden we op 1 april een studievoormiddag voor 80 deelnemers over het thema frauduleuze erkenningen. Atlas is bovendien trekker van het lerend netwerk over precaire verblijvers en werkt samen met het federaal migratiecentrum Myria.

Vreemdelingenpermanentie

Naast adviezen voor organisaties en diensten geven de juridische medewerkers van Atlas in samenwerking met het Bureau voor Juridische Bijstand tweemaal per week juridisch advies aan privépersonen tijdens de vreemdelingenpermanentie.

In 2019 hielpen we tijdens deze permanenties 885 personen, die vooral nood hadden aan verduidelijking van de regelgeving. Door dit rechtstreekse contact houden we de vinger aan de pols en merkten we een stijgende vraag naar laagdrempelige en kwaliteitsvolle informatie over vreemdelingenrecht. Een bredere naamsbekendheid van de vreemdelingenpermanentie, meer doorverwijzingen, mond-tot-mondreclame en een moeilijke toegang tot pro-Deoadvocaten kunnen deze stijging verklaren.

Maak kennis met team Atlas

In december 2019 werkten er 290 collega’s bij Atlas.

• Net als de jaren daarvoor is 70% van onze collega’s vrouw.
• 23% is jonger dan 35 jaar.
• 38% is tussen 35 en 44 jaar.
• 25% is tussen 45 en 54 jaar.
• 14% is 55-plusser.
• Onze collega’s spreken samen meer dan 30 talen.

In 2019 nam team Atlas afscheid van directeur Frieke Van Zundert en verwelkomden we onze nieuwe directeur Sandy Peeters.

Atlas krijgt elk schooljaar heel wat hulp van stagiairs en vrijwilligers. In het schooljaar 2018-2019 deden 43 stagiairs bij ons werkervaring op. Vooral maatschappelijke participatie, stadsklap, Open Inloop Taal en communicatie zijn erg in trek bij studenten die een stage zoeken. Naast een vaste groep vrijwilligers hielpen meer dan 160 nieuwe vrijwilligers bij onze activiteiten.

Een gezonde geest…

Onze collega’s volgden meer dan 3 000 uur vorming.

2019 was vooral het jaar van de opleiding verbindende communicatie. Deze vorm van communicatie sluit aan bij de warme organisatie die we willen zijn: op een verbindende en open manier met elkaar communiceren en samenwerken met respect voor diversiteit.

In de opleiding leerden we bijvoorbeeld om via observaties zaken bespreekbaar te maken, hoe we empathisch kunnen luisteren en verbindende boodschappen formuleren.

In de interne keukens delen collega’s hun expertise met andere collega’s over uiteenlopende thema’s als open feedback geven of de procedure van gezinshereniging. 164 Atlasmedewerkers volgden een interne keuken.

… in een gezond lichaam

Met het programma Atlas Fit focussen we op het plezier en belang van bewegen. Onze Atlas fit ambassadeurs organiseerden 14 laagdrempelige beweegsessies voor onze collega’s, zoals yoga, zumba, Bollywooddans en circuspartnering.

Onze fitte collega’s pendelden bovendien met de fiets 14 870 kilometer bij elkaar.

De wens van team Atlas voor 2020